Meet de oogsten van jouw voedselbos en help de wetenschap!
Heb of beheer jij een voedselbos? En wil je weten hoeveel jouw bos oplevert? Dan is dit de tool voor jou. Want hiermee kun jij meten hoe goed jouw voedselbos het (al) doet op het punt van biodiversiteit bijvoorbeeld, of hoeveel CO2 er in wordt opgeslagen. Maar ook kun je bijhouden wat je er economisch gezien uit oogst.
De tool is zo opgezet dat je jouw bos op flink wat punten kunt vergelijken met andere voedselbossen van dezelfde leeftijd en grondsoort. Deze data wordt bovendien via een Open Data bron gedeeld met iedere onderzoeker die hier naar wil kijken. Al metend draag jij dus actief bij aan de wereldwijde kennisgroei over voedselbossen!
Wil je niet verder lezen en meteen aan de slag? Maak een profiel aan en
Wat zijn de eisen om mee te kunnen doen?
Ieder voedselbos kan meedoen. Er is geen selectie aan de poort en dat betekent dat we alleen adviezen kunnen geven. Het enige belangrijke is om vragen zo zorgvuldig mogelijk te beantwoorden, zodat we geen appels met peren vergelijken. De Greendeal voedselbossen hanteert de volgende definitie van een voedselbos:Voedselbossen zijn een door mensen ontworpen productief ecosysteem naar het voorbeeld van een natuurlijk bos, met een hoge diversiteit aan meerjarige en/of houtige soorten, waarvan delen (vruchten, zaden, bladeren, stengels ed.) voor de mens als voedsel dienen. Met aanwezigheid van:
- een kruinlaag van hogere bomen;
- minimaal 3 van de andere niches of vegetatielagen van resp. lagere bomen, struiken, kruiden, bodembedekkers,ondergrondse gewassen en klimplanten;
- een rijk bosbodemleven;
Een voedselbos heeft een robuuste omvang, d.w.z. een oppervlakte van minimaal 0,5 hectare in een ecologisch rijke omgeving; in een ernstig verarmde omgeving is een minimale oppervlakte tot 20 hectare vereist.
Dit betekent dat voedselbossen die kleiner zijn dan een halve hectare in de praktijk meer tuinen zijn dan bossen. Zij zullen waarschijnlijk de belofte met betrekking tot een systeem zonder inputs niet helemaal waar kunnen maken en ook zullen de testuitslagen die extrapoleren naar een hectare bij deze voedselbostuinen wat foutgevoeliger zijn.
Ook voedselbossen met eenden, kippen of varkens zijn in deze definitie wel agroforestry (silvopasture) en ook zeker natuurinclusieve vormen van landbouw, maar geen voedselbos. Het functioneert daardoor anders. Bij de economische test kun je aangeven of er vee in het bos is geplaatst. Wees daar eerlijk over, want dan kunnen we jouw data goed vergelijken met de ‘voedselbossen’ waar dit ook het geval is.
Dus, samenvattend: alle voedselbossen op alle soorten en omvang land en van iedere soort bestemming en eigenaar zijn heel hartelijk welkom om deel te nemen. Je bent welkom in de community en ook jouw data zijn interessant voor de wetenschap. Wees echter eerlijk bij het invullen.
Wat meten we precies?
Ecologie en economie
Er zijn vier ecologische tests en per jaar kun je economisch verslag doen. De ecologische tests vinden plaats binnen een zogenaamd bomenplot. Per hectare kies je een kenmerkende plek voor die hectare, zoekt daar een goed te markeren/herkenbare boom en trekt daar een cirkel van 10 meter omheen. Download hier de Veldinstructies.
Biodiversiteit
De biodiversiteit kun je meetbaar maken door binnen de bomenplot eens per jaar alle planten in de kruidlaag te benoemen en te vertellen hoeveel het er zijn. Deze test doe je ieder jaar in de periode mei-juni. Een app als Plantnet kan daar heel handig bij zijn.
Samenstelling van de bodem en de PH
Vooral voor beginnende bossen is het belangrijk om te weten op welke grond je start en wat de zuurgraad van die grond is. We willen dat je deze test elke 5 jaar herhaalt, omdat we vermoeden dat voedselbossen helpen om zure bodems minder zuur te maken.
CO2opslag in bomen
In deze test meet je de hoogte en omtrek/diameter van alle bomen en hoge struiken die 130cm of hoger zijn in de bomenplot. Je voert dit getal in en dan weet je in het eerste jaar hoeveel CO2 er opgeslagen ligt in deze plot. Als je over drie jaar weer meet leer je hoeveel jouw voedselbos bijdraagt aan de zo ontzettend nodige opslag van CO2. Hoe cool is dat!
Bodemdieren
Tijdens de jaarlijkse bodemdierendag meten wij ook de bodemdieren in dezelfde bomenplot. We leveren deze data dan van alle meetestende voedselbossen aan bij de nationale telling. We willen in 2021 kijken of we op deze zelfde manier aan kunnen haken bij andere nationale tellingen.
Economie
Wij kiezen er voor om je te vragen om de economische gegevens van je voedselbos eens per jaar in te vullen. We blijven heel dicht bij wat je ook moet bijhouden voor je boekhouding en zijn niet alleen benieuwd naar kilo’s, maar ook naar uren werk en de vertaling naar (overige vormen van) economische opbrengsten.
Doe mee, ontmoet anderen en help jezelf en de wetenschap!
Maak een account, ontmoet andere voedselboseigenaren in jouw regio en deel de niet tot jou te herleiden data met de wetenschap.
Maak een account aan en download hieronder de veldgids in het Nederlands of Engels.
De analyses van 2020, 2021 en 2022
Als je meewerkt aan een onderzoek is het ook interessant om meer te leren over wat er nu uitkomt. Dat is in de eerste jaren natuurlijk nog beperkt, maar nu al interessant. Lees verder bij onze webinars. Hierin vind je presentaties over de opbouw, de uitkomsten en het validatieonderzoek uit 2021. Hierin hebben we onderzocht wat de foutmarge is van al die leken die meewerken aan wetenschappelijk onderzoek.