In 2023 gaan we op zoek naar de toekomst van ons landschap
Dit is het tweede seizoen van De Voedselboscast, het jaar waarin we onderzoeken hoe voedselbossen een bijdrage leveren aan de samenleving van de toekomst. Wij zijn Frank Gorter en Marieke Karssen van Voedsel uit het Bos en wij zijn nieuwsgierig naar de pioniers die hier mee bezig zijn. Gaan voedselbossen de samenleving en het landschap veranderen? Wij denken van wel. Hoe gaat dit gebeuren? Dat is het onderzoek van de podcastserie van dit jaar.
Afleveringen 2023
Nicolaas Geijer
Aflevering 34, 18-9-2023
Wat gebeurt er als jonge mensen met alle benen en armen die ze hebben gewoon in de nieuwe werkelijkheid gaan staan. Van uitstervende biodiversiteit, stijgende temperaturen en hun toekomst? Denken en doen ze dan net zo als de voorgaande generaties of ontstaat er iets nieuws? De vraag stellen is hem beantwoorden. Het gesprek met de 25 jarige student, voedselboseigenaar èn adviseur Nicolaas Geijer begint vrij gewoon, maar eindigt met vergezichten waarvan wij als vijftigers niet eens wisten dat ze te zien waren.
Kaat Biesemans-Hoogewijs
Aflevering 33, 4-9-2023
Daar sta je dan, cursuscertificaat in de hand en op zoek naar nieuw werk en land. Kaat kan over deze zoektocht als geen ander vertellen want ze heeft hem doorleefd.
En daarnaast heeft ze een heerlijk frisse blik op deze wereld. Verliefd op natuur, goed in contact met vrijwilligers en stakeholders, alsmaar aan het leren en ondertussen waarschijnlijk onze eerste gast die een reguliere baan als voedselboswachter bij voedselbos Natuurplaats Binnenbos in Driebergen in de wacht heeft gesleept.
Chantal van Genderen
Aflevering 32, 21-8-2023
Chantal komt uit de kunstwereld maar trok steeds meer naar het groen, permacultuur en kruidengeneeskunde. Toen ze in 2017 vanaf haar balkonnetje in Amsterdam naar landelijk Brummen verhuisde kreeg ze niet alleen haar eerste eigen tuin, maar kon ze gelijk meedoen met het daar net opgerichte gemeenschapsvoedselbos. Een heerlijk gesprek vol interessante ervaringen, ongewone invalshoeken, wijze lessen, en een praktische visie op de toekomst.
Frank Heckman
Aflevering 31, 7-8-2023
Veel voedselbossen worden niet opgericht en beheerd door éen eigenaar, maar door een groep mensen. En dan is er dus sprake van een groepsproces en het is best lastig om dat goed te (blijven) doen.
Sociaal architect Frank Heckman van stichting Embassy of the Earth houdt zich al jaren bezig met een vernieuwende manier om groepen daadwerkelijk te laten samenwerken en dat doet hij onder andere door mensen weer te verbinden met de natuur. Ontdek in deze podcast hoe dat werkt.
John Vermeer
Aflevering 30, 24-7-2023
Hoe komt het toch dat er in Noord-Brabant zo veel voedselbossen zijn? En dat er juist daar ook zoveel rondom voedselbossen te doen is? Als je antwoord wil op die vraag luister dan naar deze podcast met Mister Brabant John Vermeer. Bomvol energie, tips en inspiratie en alles bij elkaar heel leerzaam voor wie dit wonder in andere provincies wil herhalen.
Diderik Clarebout
Aflevering 29, 10-7-2023
Diderik is een moderne, ecologische voedselbosboer. Op zijn boerderij de Woudezel, ongeveer 6 hectares groot, kweekt hij een polycultuur aan doorlevende bomen en struiken en hij heeft hij door de jaren heen ook een aantal goed doordachte verdienmodellen ontwikkeld. Iedereen die op die manier boer wil worden zou deze aflevering bomvol echte ervaring en heel veel tips niet moeten willen missen.
Martijn Ballemans, Wouter Veer en Geert van der Veer
Aflevering 28, 28-6-2023
Tijdens het drukbezochte Green Dream festival op 24 en 25 juni 2023 had Frank Gorter een goed gesprek met drie mensen tegelijkertijd. Natuurlijk zat de organisator van het festival, Martijn Ballemans, aan tafel, maar daarnaast een combinatie die heel bijzonder was: de oprichters van twee nieuwe, hoopvolle, schaalbare en solidaire boerderijconcepten: Geert van der Veer van Herenboeren en Wouter Veer, de oprichter van Lenteland. Wat dreef hen om tot hier te geraken, maar vooral, hoe zien zij de toekomst van boeren, landbouwtransitie en voedsel in Nederland?
Bert DHondt
Aflevering 27, 26-6-2023
Bert zou onderwijzer worden maar maakte in de jaren negentig eerst nog een levensveranderende reis naar Australië. Daarna besloot hij om thuis te blijven. En het land van zijn familie om te toveren tot een welhaast magisch voedselbos dat nu al meer dan 20 jaar oud is. Zo kan het wonen van de toekomst dus zijn! Bert vertelt over dit land en over hoe hij dus toch onderwijzer is geworden, maar dan van heel veel nieuwe Belgische en Nederlandse voedselboseigenaren.
Marly Bonten
Aflevering 26, 12-6-2023
We hebben inmiddels flink wat gesprekken gevoerd over het aanleggen en beheren van voedselbossen. Wat hun plek in het landschap en de landbouw is. Maar een andere grote vraag is zeker zo belangrijk, namelijk: wat kun je allemaal met het voedsel dat uit een voedselbos komt? Wordt dat echt een serieus alternatief voor de eenjarige teelten? Inclusief het bulkvoedsel. Marly heeft precies van deze vraag haar levenswerk van gemaakt en kan daar als geen ander over vertellen.
Joke Feenstra en Frank de Gram
Aflevering 25, 29-5-2023
Frank, Joke en hun financier vonden elkaar tijdens cursusjaar 2019 van Voedsel uit het Bos. En vervolgens hebben ze een compleet nieuw verdienmodel, voedselbosstartmodel en organisatiemodel ontwikkeld dat ecologisch is, maar ook sociaal, schaalbaar en kopieerbaar.
Marieke zegt het in de podcast al: zij zijn de toekomst. Luister hoe deze zorgmedewerker en marketeer samen nieuwe boer, communitymanager en politicus zijn geworden en nu al twee voedselbosprojecten zijn gestart en meerdere mensen echte banen in een nieuwe economie bezorgen.
Louis de Jaeger
Aflevering 24, 15-5-2023
Luisteraar… fasten your seatbelt! Want deze aflevering neemt je in sneltreinvaart mee naar de toekomst. Geschetst door iemand die op zijn 29e al meerdere wereldreizen heeft gemaakt, twee boeken heeft geschreven, diverse documentaires heeft gemaakt en meerdere ondernemingen leidt.
Hoe krijgt hij dat allemaal voor elkaar? Wat drijft hem tot die enorme productiviteit? Waarom juist deze activiteiten? En, hoe ziet hij de toekomst van de mens op deze planeet?
Stijn Heijs
Aflevering 23, 1-5-2023
Bedrijvendokter Stijn Heijs ging op zoek naar manieren om duurzaam en zelfvoorzienend te leven. Hij kwam voedselbossen tegen en was gelijk verkocht. Zijn woonplek werd van meet af aan een voedselbos. Maar, hij bleef natuurlijk ook zakelijk. Waar zitten de addertjes in het voedselbosgras? Hoe kun je er als boer van leven? Als bestuurslid van Stichting Voedselbosbouw Nederland is hij juist dit onderwerp -zoals een bedrijvendokter betaamt- helemaal aan het uitvlooien.
Fransjan de Waard
Aflevering 22, 17-4-2023
Een van de belangrijkste denkers en pioniers van de afgelopen jaren viert in 2023 het 30 jarig jubileum van zijn eenmansbedrijf. Een bedrijf waarin hij al die tijd bezig is geweest om mensen te overtuigen van de noodzaak om te veranderen. Anders wonen, anders werken, anders met energie omgaan, anders eten, en dat eten ook anders verbouwen. Hoe is het om terug te kijken? Wat is er niet en wat wel veranderd? En hoe ziet hij daar de rol van voedselbossen in? Juist ook naar de toekomst toe.
Marieke Karssen en Frank Gorter
Aflevering 21, 3-4-2023
Na een paar maanden winterrust gaan we opnieuw op zoek naar antwoorden. En, net als vorig jaar beginnen we bij onszelf. Waar zijn wij mee bezig? Wat willen wij dit seizoen graag weten en ontdekken? En, hoe hopen wij dat de landbouw- en voedselvraagstukken van deze tijd worden opgelost? Juist omdat de druk op het landschap steeds groter wordt en ook steeds meer mensen zich bewust worden van de dynamiek rondom de landbouwtransitie, willen wij dit jaar onze gasten nog meer doorvragen over hun visie op de toekomst. Te beginnen met onszelf dus.
Afleveringen 2022
Jelle Fekkes
Aflevering 20, 26-12-2022
In de laatste aflevering van seizoen 2022 gaan we in gesprek met Jelle Fekkes. Als landschapsarchitect heeft hij zich ontwikkeld tot voedselbosontwerper, al noemt hij zich graag systeemdenker. Het is voor hem belangrijk dat we de maakbaarheidsgedachte van het modernisme de juiste plek geven in ons landschap, maar ook dat we de drie vertrekpunten van Vitruvius (functionaliteit, degelijkheid en schoonheid) toepassen in onze ontwerpen. Als docent stimuleert hij mensen om zelf aan de slag gaan in hun eigen omgeving zonder daarbij te dogmatisch te worden.
Madelon Oostwoud
Aflevering 19, 12-12-2022
Op zoek naar voedselbosliteratuur in Nederland kan je er niet omheen, de boeken van Madelon Oostwoud. In haar publicaties weet zij praktische en bruikbare informatie over het aanleggen en beheren van voedselbossen en voedselbosranden te combineren met prachtige illustraties van eigen hand. Ze vertelt over hoe tekenen helpt bij het maken van een ontwerp, over hoe ze in haar kleine achtertuin Amsterdammers heeft leren composteren en natuurlijk over haar eigen voedselbos Schellinkwoud.
Marc Buiter
Aflevering 18, 28-11-2022
Marc Buiter noemt zichzelf een duurzaamheidsgeneralist. Dat klinkt heel onschuldig, maar in zijn geval betekent dit een leven lang keihard vechten om landbouw duurzamer te maken. En dat vechten doet hij bij voorkeur op een zeker niveau. Zodat het tenminste een beetje opschiet.
Een podcast met een indrukwekkende man die je zeker groot aan het denken zet.
Max de Corte
Aflevering 17, 14-11-2022
Max de Corte is eigenlijk nooit wat ‘geworden’, maar via vele baantjes, telkens weer nieuwe startups, stadslandbouw, transitiontowns en heel vroege kennismaking met permacultuur ondertussen natuurlijk wèl een van de grote voedselbosexperts van het land.
In deze podcast vertelt hij zijn uniek interessante levensverhaal en lardeert dat rijkelijk met een verfrissende toekomstvisie.
Jeroen Kruit
Aflevering 16, 31-10-2022
Wetenschappelijk onderzoek naar de vele opbrengsten van voedselbossen is lastig. Niet alleen omdat vrijwel alle voedselbossen jong en allemaal anders zijn, maar ook omdat je het over meerjarig onderzoek hebt en dat is per definitie een probleem. Wetenschappers die zich hierin jarenlang vastbijten noemen wij helden. Jeroen Kruit is daarbovenop ook nog als geen ander in staat om alle verschillende stromingen en onderzoeken bínnen de voedselboswereld te verbinden en zo te versterken.
Weruschca Kirkegaard
Aflevering 15, 17-10-2022
In dit gesprek gaan we al snel breder dan het onderwerp voedselbossen en ook internationaal. Weruschca komt uit Denemarken, is al een leven lang ondernemer, heeft jarenlang gewerkt als interieurstylist en in de foodsector en brengt al die ervaring, energie en kwaliteiten vanuit een heel persoonlijke motivatie nu al een aantal jaar naar de wereld van permacultuur en vooral internationale en grootschalige regeneratieve landschapsontwerpen.
Malika Cieremans
Aflevering 14, 3-10-2022
In de categorie voedselbospioniers kun je Malika gerust een Pionier noemen. Zij is sinds haar studie bosbouw in de jaren negentig van de vorige eeuw al bezig met bomen, zelfvoorzienend leven, oorspronkelijke bevolkingen, voedsel en ecologische landbouw. Ze heeft veel gereisd en grote bossen en zowel vitale als vele vormen van verarmde ecosystemen gezien. Zij vertaalt die ervaring nu naar haar huidige werk en onderzoek naar voedselbossen. Dit gesprek had nog uren kunnen duren. Maar ook in deze 54 minuten krijg je al heel veel mee van haar unieke blik op leven, gezondheid en onze toekomst op deze planeet.
Bastiaan Rooduijn
Aflevering 13, 19-9-2022
Bastiaan is niet in één hokje te vangen. Hij is plantjesgek, voedselbosbouwer, ecoloog, ontwerper en onderzoeker, maar bovenal een zeer gedreven ideoloog vol doordachte en heel bijzondere eigen visies. Hij is onze jongste gesprekspartner, maar omdat hij al bijna van kinds af aan met de natuur en planten bezig is, ervoeren wij zijn meningen zeker niet als jong. Bastiaan denkt diep na over het landschap, de wetenschap, de natuur en de landbouw. Hij is dus -kortom- een echte pionier en een wetenschapper in hart en nieren die zeker niet mag ontbreken in deze podcast.
Piet Moerman en Hilde Eylenbosch
Aflevering 12, 5-9-2022
Dit bijzondere Belgische echtpaar dat al een leven lang samen leeft en werkt heeft het roer een paar jaar geleden drastisch èn bijzonder degelijk omgegooid. Ze stopten met hun carrière als biotechnoloog, kochten 4,5 hectare landbouwgrond en ontwikkelen daarop diverse permacultuur- en agroforestry systemen zodanig dat ze wetenschappelijk controleerbaar zijn. Ze willen hiermee boeren, wetenschappers en het beleid in België inspireren en overtuigen met de echte feiten en cijfers van deze vernieuwende landbouwsystemen.
Martijn Ballemans
Aflevering 11, 22-8-2022
Opgegroeid in een Vinex-wijk, en van koers veranderd door een waanzinnige wereldreis, is Martijn Ballemans inmiddels een veelgevraagd permacultuur- en voedselbosdocent. Hij weet niet alleen veel over de inhoud, maar door zijn achtergrond in het onderwijs ook over didactiek en werkvormen. Ons gesprek ging over keuzes, over de toekomst, over de landbouw en misschien vooral wel over dromen met focus.
Sjef van Dongen
Aflevering 10, 8-8-2022
Sjef heeft een unieke, energieke en positieve kijk op de voedseltransitie. Deze tiende podcast barst dan ook van de geweldige ideeën en heerlijke oneliners. Maar ons gesprek ging ook flink de diepte in. Net zo makkelijk eigenlijk. Waar komt zijn visie uit voort en hoe heeft hij zijn bedrijven gebouwd? Hoe is zijn denken gegroeid? En hoe kijkt Sjef naar de toekomst en zijn rol daarin?
Slogans als ‘One Planet, Plant it’ en ‘Mensen kunnen niet in een keer van recht naar rond’ laten al zien dat Sjef zelf helemaal rond is en tegelijkertijd iedereen die recht denkt simpelweg de hand reikt en naar een fantastisch groene toekomst leidt.
Arne Driessen
Aflevering 9, 25-7-2022
Hoe willen we de wereld van de toekomst financieel mogelijk maken? Hoe houden we de landbouw en voedselbossen in het bijzonder rendabel èn binnen de menselijke maat. Hoe leren we ondernemers en financiers anders denken over impact, rente en exits? Arne kan hier niet alleen boeiend over vertellen, hij voert de daad ook bij het woord. Samen met zijn moeder investeert hij het familievermogen op een manier die voedselbosondernemers en kwekers in verrassend mooie ondernemingsvormen op weg helpt naar rendabele gezonde ondernemingen.
Vincent Bogaart
Aflevering 8, 11-7-2022
Vincent is in staat om unieke bruggen te slaan. Hij is opgegroeid in de natuur, maar heeft ook ruime ervaring in de wereld van chemie en financiën. Hij spreekt de taal van al deze werelden. Maar, het mooiste is, hij praat niet alleen, maar is een weg ingeslagen waarin hij geheel volgens zijn toekomstvisie woont, werkt en eet. Op zoek naar een leefwijze waarin wij mensen weer passen binnen de mogelijkheden van de planeet.
Heleen Eshuis
Aflevering 7, 27-6-2022
Een voedselbos start je voor de komende 400 jaar en dus voor alle generaties van de toekomst. Te beginnen bij de kinderen van nu. Heleen Eshuis heeft een heel eigen visie op voedselbossen, en wil met haar stichting Bosnodig, en het eerste voedelbos in Voorst, kinderen en mensen weer verbinden met de smaken en de prachtige diversiteit van de natuur
Liesbeth van Bemmel
Aflevering 6, 13-6-2022
Liesbeth heeft om twee redenen een uniek verhaal te vertellen binnen de voedselboswereld. Om te beginnen heeft ze een juridische achtergrond en kan ze zich uitstekend verplaatsen in de wereld van beleid en regelgeving. En vervolgens heeft ze haar voedselbos met zeker gemak midden in het vlakke groene hart van Nederland weten te realiseren. Voedselboskenners weten dan dat ze iets heel bijzonders voor elkaar heeft gekregen! Het is haar missie om vanuit een groot groen hart steeds meer pioniers te begeleiden, zodat zij het pad voor de volgende generatie begaanbaarder zullen maken.
Sabine Philips
Aflevering 5, 30-5-2022
Sabine Philips verbindt. Eeuwenlange landgoedhistorie met moderne voedselbossen; spirituele yoga met praktisch boeren; verre reizen met eenvoudig leven. En ze neemt zo iedereen heel makkelijk mee op reis. Vrienden uit de stad, buren uit het dorp, andere pachters van het landgoed, de complexe familie en nu jou, de luisteraar, naar een heel aantrekkelijk voedselbosconcept. Midden in het Dalfse bos in Overijssel.
Wouter van Eck
Aflevering 4, 16-5-2022
Vrijwel iedere spreker in deze podcast benoemt hem als grote inspiratiebron. Maar, door wat en wie werd Wouter van Eck zelf geïnspireerd? Hoe kwam hij op het idee om op een dag een akker te kopen en voedselbos Ketelbroek daarop aan te planten? Natuurlijk vroegen we hem ook naar zijn toekomstvisie maar we zijn best wel heerlijk blijven stilstaan bij zijn grote liefde: de waanzinnig mooie magie van de twee machtigste processen van deze planeet: fotosynthese en het bodemschimmelwebproces en wat die processen eigenlijk betekenen.
Martijn Aalbrecht
Aflevering 3, 2-5-2022
Martijn Aalbrecht zoekt al meer dan vijftien jaar naar duurzame manieren om zijn leven in te richten en heeft al doende het voedselbos ontdekt. Hoe kwam hij van nieuwbouwwijk, een goede baan bij een bank en met een jong gezin op sleeptouw uiteindelijk terecht waar hij nu is? Een veelgevraagd docent en adviseur op het gebied van voedselbossen en plantgoed-vermeerdering. En hoe ziet hij de toekomst van voedselbossen in Nederland?
Evelyn Derksen
Aflevering 2, 18-4-2022
Evelyn Derksen is ontwerper, docent, landschapsarchitect, laatbloeier, plantengek en door haar actieve deelname, al vanaf het directe begin, aan stichting Voedselbosbouw Nederland inmiddels ontwerper van bijna alle grote voedselbossen van Nederland. Wat is haar verhaal en haar visie op het voedselboslandschap van Nederland?
Frank Gorter en Marieke Karssen
Aflevering 1, 7-4-2022
Voordat ze met andere voedselbospioniers gaan praten, spreken Marieke en Frank eerst eens goed met elkaar. Waarom zijn zij hiermee begonnen? En dan bedoelen ze niet alleen de podcast, maar ook hun enthousiasme voor voedselbossen als het antwoord op zo ontzettend veel transitievraagstukken tegelijk. Wanneer hoorden zij er voor het eerst van? En wat gebeurde er daarna? Of niet? En hoe kijken ze aan tegen de toekomst van de landbouw, de voedselvoorziening, de maatschappelijke vraagstukken en natuurlijk de voedselbossen zelf.
Abonneer je op de voedselboscast
Wie werken (nog niet) mee aan deze podcast?
Wij, Frank en Marieke liepen al best lang met het vage idee ‘we gaan eens een podcast maken’. Er waren ook wat cursisten die er een zet aan gaven en na het webinar van november 2021 zeiden nog meer mensen dat wij dit zouden kunnen. En toen hebben we het gedaan.
We hebben zelf apparatuur gekocht, zelf geïnvesteerd in hoe je dit goed doet en dat alles zonder dat er een vorm van inkomsten tegenover staan. In onze eigen tijd. Hetzelfde geldt voor alle voedselbospioniers die te gast zijn in onze afleveringen.
Wij doen dit omdat wij ervan overtuigd zijn dat juist op dit moment in de tijd van de ontwikkelingen van voedselbossen en nieuwe vormen van land- en bosbouw het belangrijk is om wat grote vragen te stellen. Hoe kwamen we hier, wat is hier en waar gaan we naartoe? En, gaan voedselbossen inderdaad de antwoorden bieden waarop zo ontzettend worden gehoopt? En, hoe kunnen we meer mensen mee laten denken over die grote vragen? Een podcast is hiervoor een heel geschikt middel.
Maar, we zijn zeker dankbaar voor hulp. Een sponsor die ook inhoudelijk past bij Voedsel uit het Bos, en deze podcast, en bij wil dragen aan het mogelijk maken ervan is zeer welkom. Neem in dat geval gerust contact met ons op.
Meer leren over voedselbossen?
Op Voedsel uit het Bos vind je heel veel gratis kennis. Over wat voedselbossen zijn.. en niet zijn, over hoe je ze thematisch kan invullen en wat daar dan de begroting en plantenlijst bij kan zijn. Recent hebben we dit nog mooier gemaakt met de voedselbos-receptentool. Hier kun je niet alleen zes recepten voor herkenbare landschappen vinden en downloaden, maar er ook zelf nog mee begroten.
Als je een profiel hebt op dit platform en jouw voedselbos daar hebt aangemaakt, kun je ook meedoen met het citizen science voedselbosmonitoringssysteem. Zo bouwen we samen de bewijslast op dat voedselbossen inderdaad die mooie beloftes over klimaatrobuustheid, CO2 opslag en een winstgevende oogst gaan waarmaken.
Wil je meer leren over voedselbossen? Neem dan een kijkje bij onze cursussen.