Iedere jaargang zien we dat het basisniveau van onze cursisten is gestegen. Al voordat ze het klaslokaal instappen dus. Een paar jaar geleden stond het concept van rommeligheid nog erg ter discussie bijvoorbeeld. Kunnen voedselbossen er niet wat netter uitzien? Nu horen we deze opmerking bijna niet meer. Logisch, want zelfs de plantsoenen van jouw eigen gemeente zien er al rommeliger uit. Iedereen weet inmiddels dat rommelige natuur goed is voor de biodiversiteit. En dus hoeven wij in de cursus die weerstand al niet meer aan te gaan.
Wij zien dus letterlijk in onze cursus hoe snel mensen wijzer worden over de grote problemen van onze tijd en hoe ontzettend gemotiveerd ze zijn om daar wat aan te gaan doen. Elk jaar is dat sterker aan de hand en kunnen wij het niveau van de informatieoverdracht sneller naar een hoger niveau tillen.
We zien ook steeds meer dat deelnemers niet twijfelend binnenkomen, maar al met een genomen besluit dat ze hun leven willen omgooien. Ook zien we steeds vaker dat de komst van kinderen, mensen aan het denken zet. Wat laat je straks achter? Weer anderen zitten juist tegen hun pensioen aan en willen daar invulling aan geven, of verhuizen van de stad naar het buitenleven inclusief wat hectares land. Hoe meer de cursus richting bedrijfsplan gaat, hoe serieuzer de groep wordt om ook daadwerkelijk een voedselbos te beginnen.
Een voedselbos kent vele lagen
Het -landbouwkundig gezien- ontzettend nieuwe van een voedselbos leren we allemaal in module 1. Het is een systeem dat zonlicht optimaal vangt doordat het uit vele lagen bomen en struiken en klimmers bestaat en daarbij géén bemesting en plaagbestrijding nodig heeft. Hoe werkt dat? Waar moet je op letten? Wat moet je weten? En hoe ontzettend anders is en werkt het dan alles wat gangbaar is in de landbouw.
Maar een succesvol voedselbos kent nog veel meer lagen. Hoe wil je het beheren? Wat wil jij eruit halen? Hoe ga je om met je buren? Hoe mobiliseer je je netwerk? Wat wordt je verdienmodel? En het lastigste van allemaal: hoe word je die luie boer die durft te leren van wat hij tegenkomt en mee gaat pionieren in de voedselbosbeweging? Een boer die plagen als fases leert zien, die het aandurft om niet in te grijpen. Ook als slakken, rupsen of muizen de boel flink overhoophalen?
Leer hoe krachtig een goed ontwerp kan communiceren
Als je weet wat een voedselbos is en wat het kan zijn in jouw geval, gaan we verder met de module ontwerp. Dit is een doe-module. Je gaat zelf aan de slag met jouw voedselbos (of een -eventueel- samen uitgezocht voorbeeld) en leert elke lesdag meer over hoe je moet denken als je een ontwerp maakt. Leer denken in tijd, zonlicht, waterbeheer, maar ook in goed geplaatste stikstofbinders en, leer de skills om dat gewoon lekker op papier te krijgen en te presenteren. Soms onderschatten mensen hoe ver bijvoorbeeld gemeentes of waterschappen of buren nog verwijderd zijn van wat zich in jouw hoofd allang heeft ingekleurd. Een aantrekkelijke tekening van je ontwerp doet wonderen om anderen mee te nemen in jouw ideeën. Wel zo handig als je bijvoorbeeld een omgevingsvergunning nodig hebt.
Er is steeds meer behoefte aan goede voedselbosontwerpers
Je kunt de module ontwerp ook doen met als achterliggende vraag of jij van ontwerpen je beroep wil maken. We zeggen niet dat je aan het eind van vijf dagen een volleerd ontwerper bent. Wel heb je leren kennismaken met het begin van alles, les gekregen van professionele voedselbosontwerpers en weet je dus hoe je zelf verder kunt studeren. Er komen regelmatig vragen bij ons binnen van mensen die hulp zoeken bij hun ontwerp en zo kun je makkelijk het vak inrollen. Er is steeds meer behoefte aan goede ontwerpers, dus wij blijven je helpen aan contacten. Ook na de cursus.
In je bedrijfsplan komt alles samen
Er zijn mensen die zeggen dat je eerst een plan moet maken en dan een ontwerp. Daar zit zeker wat in. Wij hebben voor deze volgorde gekozen omdat we leerden dat de meeste mensen in globale zin al een plan hebben als ze naar de cursus komen. Ze weten al dat ze zoveel hectare in combinatie met een camping willen bijvoorbeeld. In de ontwerpmodule leer je om je plan te visualiseren en in de module bedrijfsplan gaan we -heel intensief- richting daadwerkelijke realisatie. Ook met alle enge kanten ervan. Ga je het echt doen? Wat is de kern van je droom Waarom blijf je het woord ooit of straks toch steeds gebruiken? En, ook met alle praktische kanten. Welke rechtsvorm kies je? Hoe krijg je je begroting sluitend? En tenslotte: hoe presenteer je je plan voor een publiek dat jou nog niet kent?
Onze cursisten gaan echt aan de slag
Je kunt, samenvattend, stellen dat onze jaartraining bedoeld is voor mensen die het echt gaan doen. Een voedselbos starten waar economische en ecologische oogsten uit komen. Waar natuur en landbouw of bosbouw samen kan komen en die deze ontzettend belangrijk boodschap niet alleen vertellen aan hun buren, familie of collega’s, maar het daadwerkelijk laten zien, in de praktijk.
Voorbeelden van excursisten die echt bezig zijn
Frank de Gram en Joke Feenstra met Waalgaard, zij hebben een concept ontwikkeld
waarmee fruitboomgaarden kunnen worden omgevormd mbv mensen met afstand tot de arbeidsmarkt
Heleen Eshuis met voedselbos Voorst (google maar, dan vind je wel krantenknipsels). Kan komend jaar starten, heel mooi idee met kinderen.
Sabine Philips met haar crowdfundactie voor voedselbos met yogafarm
Chantal Vollenroek met voedselbos Lelyveld.. denk ik, maar zij combineert voedselbos met bloemisterij/styling producten.. heel interessant
Hilde Eylenbosch, voedselbos Deinze.. niet helemaal eerlijk, zij waren al aan de slag, ik ben daar op bezoek geweest afgelopen herfst, veel foto’s en zij en haar man zijn echt bezig om een keurig voedselbos te maken, en doen heel veel onderzoek en noteren alle data
Sander Roeleveld heeft echt een tijdje moeten leuren voordat hij zijn plek vond en dat is nu in en project in het groene hart, samen met Maarten Schrama van Lekker Landgoed, project van LUMC.. Joep weet daar ook van.
Marlies en Madeleine Duran met voedselbos Glimmen, echt heel tof wat die nu neerzetten ook met crowdfunding
Marian Langens met het Schrikkelbos in Heesch, zij is ook al actief als ontwerper
hulp in schrikkelbos
Kyara Smit van Foda Silva en voedselbos ’t Mortelke
voedselbos t’morkelke plantdagen
Volgens mij is dit een leuk lijstje. Van de meesten kun je alle contactgegegevens wel op de site of binnen de mailbox van voedseluithetbos vinden.
Waar het niet lukt zoek ik het nog wel even op.